Moeten? Ik doe liever wat ik leuk vind

Was ik onverantwoord bezig toen ik dit twitterbericht verstuurde: "Mensen zouden moeten doen wat ze leuk vinden, hoor je vaak. Zou 't niet beter zijn te doen wat je moet doen? Vrijwilligers inbegrepen?"

VRAGEN

Dat leverde vragen op, op twitter:
Boeddhisness @tonb Wat moeten mensen dan doen als ze doen wat ze moeten doen?
Boeddhisness @tonb en de vervolg vraag hoe zouden ze zich daarbij voelen?
Boeddhisness @tonb Als je dingen doet die je leuk vindt dan wordt moeten toch mogen? En wat is het heerlijk als je iets mag ipv moet!


Ik heb geantwoord dat ik er een nieuwe blogpost aan zou wijden. Dat doe ik nu. Omdat ik het beloofd heb, moet ik dat doen.
Het beloven was vrijwillig, ik had het ook niet kunnen beloven.

Zo simpel is het volgens mij.
(1) Er is keuze in werk, er is dus een "mogen kiezen".
(2) Een keuze houdt verantwoordelijkheid in.
(3) Verantwoordelijkheid houdt "moeten" in.
(4) Het realiseren van die verantwoordelijkheid kan je wel of niet "leuk" vinden.
(5) Het doen wat je moet doen, komt voor uit je verantwoordelijkheid.
(6) Niet kiezen is ook kiezen, zoals iedereen weet die nooit gekozen heeft om... te emigreren, te trouwen of te verhuizen.

CONCLUSIE 1
(7) Vrijwilligerswerk betekent "moeten".

Tenzij er sprake is van overmacht (een orkaan, ofzo), kom je gewoon opdagen.

CONCLUSIE 2
(8) Als een vrijwilligersorganisatie onaantrekkelijke keuzeopties biedt, vinden vrijwilligers geen aantrekkelijke klus, en de organisatie mist vrijwilligers.
(9) Ik heb de verantwoordelijkheid om Workpatch zodanig te ontwikkelen dat het noodzakelijke "moeten" past bij wat mensen kiezen.
(10) Eén van de eigenschappen van Workpatch is daarom dat iemand (ook) kan kiezen voor een klus die hij of zij op dát moment wil doen.
Willen = kiezen = moeten = doen.

REAGEER MAAR
Er valt heel veel meer over te zeggen. Ga je gang in je reactie!

Illustratie

http://www.flickr.com/photos/newsgrist/ / CC BY-SA 2.0

Wie komt er even helpen? Nee, jij niet!

De oproep die moet mislukken luidt ongeveer zo: "Vrijwilliger gezocht. Ben jij die gedreven persoon die ons wil helpen met [vul maar in], neem dan contact op met die en die." Kan langer, met een heel verhaal wat je dan allemaal moet doen en kunnen.

Deze oproep kun je tegen komen:
* in het clubblaadje
* op het prikbord
* in het plaatselijke sufferdje
* op honderden websites (die van vrijwilligerscentrales inbegrepen)
* bij de stadionomroeper van de plaatselijke footbalclub (zie foto)

Twee problemen... met de oplossing

1 De vrijwilliger voelt zich niet erkend
Als je denkt (of weet) dat je een geschikte vrijwilliger zou zijn, ga je dan reageren? Misschien. Maar je kunt ook denken: "Ze weten toch dat ik dat zou kunnen doen? Waarom hadden ze mij niet eerst gevraagd?"

Best denkbaar dat de coördinator wel aan je gedacht heeft, maar jou eigenlijk niet zo geschikt vond. Ook hoor ik coördinators soms heel opportunistisch denken: "Ik ken een paar mensen die het misschien zouden willen doen, maar eerst eens kijken of er nog betere kandidaten opduiken als ik een algemene oproep doe. En zo'n oproepje kost me een stuk minder tijd dan mensen afzonder opbellen. "

Als er dan geen geschikte kandidaten opduiken, gaat de coördinator misschien alsnog bellen. Als je dan gebeld wordt, weet je dus zeker dat je niet eerste keus was. Laat die algemene oproep zijn werk maar doen, ik zeg dat ik verhinderd ben. Tja, coördinator... Wie het onderste uit de kan wil hebben, krijgt het lid op de neus.

2 De coördinator heeft geen zicht op de geschikte vrijwilligers

Probeer het maar eens bij te houden. X heeft samen met Y een prima klus geklaard. Maar hoe weet de coördinator dat, als die voor weer zo'n klus iemand nodig heeft? Dat weet hij niet. Dus plaatst hij zo'n algemene oproep. Als er niemand reageert, blijft de klus liggen. Of hij gaat het zelf doen. Of hij gaat iemand bellen die op alle klussen "ja" zegt. Onderprestatie en overbelasting liggen op de loer.

Dat kan beter

(1) Met Workpatch kan de "opdrachtgever" van een vrijwilliger (veelal de coördinator) de verrichte klus snel en zorgvuldig evalueren. Vervolgens kan hij bij nieuwe klussen op geschiktheid selecteren.
(2) De vrijwilliger krijgt de evaluatie ook te zien, en kiest of hij deze "deelt" met anderen. De ene vrijwilliger voelt zich gezien en erkend. De andere vrijwilliger ziet in de feedback ook nog een verbeterpunt. Dat laatste is erg waardevol voor vrijwilligers die het werk doen om er ervaring en kennis mee op te doen.
(3) Met Workpatch kan een coördinator een klus verspreiden onder een selecte groep mensen. De coördinator zendt dus geen oproep meer de ruimte in, maar hij hoeft ook geen lijstje met mensen af te bellen.
Als vrijwilliger zie je dat je geselecteerd bent voor die specifieke klus. Dat verandert de zaak. Nu weet je dat je gezien wordt als iemand die die specifieke klus kan klaren. En je weet dat er niet heel veel anderen kunnen reageren, maar dat het op jouw beschikbaarheid aankomt.

Coördinators en vrijwilligers! Ik kan jullie nog niet selecteren, want jullie zitten nog niet in mijn database. Zou je tóch willen reageren op deze vraag: hoe goed / prettig / nuttig vind je zo'n selectiemogelijkheid?